تاریخچه رشته ورزشی بسکتبال

تاریخچه رشته ورزشی بسکتبال

بسکتبال ورزشی گروهی متشکل از دو تیم 5 نفره است که در یک زمین مستطیل شکل تیم ها به رقابت با هم می پردازند. رقابت بازیکنان تیم ها بر سر گرفتن پوپ و انداختن آن به سبد حریف است. در بسکتبال شیوه گرفتن امتیاز نسبت به سایر رشته های ورزشی بسیار متفاوت است. به این صورت که هر پرتاب توپ بسکتبال و گرفتن امتیاز بستگی به مکانی که از آنجا توپ به درون سبد دارد. از آنجا که ورزش بسکتبال و هندبال از لحاظ ظاهری شبیه هم هستند بسیاری از افراد این دو ورزش را با هم اشتباه می گیرند. ورزش های بسکتبال و هندبال هر دو با دست انجام شده و حتی نام خطاهایشان نیز شبیه به هم است اما قوانینی کاملا متفاوت و مستقل دارند. در ادامه به معرفی کامل این ورزش کهن و نحوه انجام، قوانین و تمامی ویژگی ها و نحوه انجام این ورزش در سنین مختلف را برای شما عزیزان گرد هم اورده ایم.

پیدایش ورزش بسکتبال
جیمز نای اسمیت ( James Naismith ) شهروندی کانادایی بود که به آمریکا سفر کرده و پناهنده شده بود. در سال 1891، درست در زمانی که جیمز استاد دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد ( واقع در ماساچوسا آمریکا ) بود ، رئیس دانشگاه از او خواست تا ورزشی برای دانشجویان طراحی کند که در فصل زمستان نیز این ورزش در سالن های ورزشی قابل اجرا باشد و دانشجویان بتوانند آمادگی جسمانی مناسب را برای ورزش ها و مسابقاتی که در فصل های بهار و تابستان و در مسابقاتی که برگذار میشود را داشته باشند . در آن زمان در این دانشگاه مسابقات فوتبال ، هاکی و بیسبال برگذار می شد که جیمز نای اسمیت با برسی رشته های ورزشی مختلف ، نکاتی را ابداع کرد که باعث به وجود آمدن ورزش بسکتبال شد. اصولی که جیمز داشت و بر اساس آنها این ورزش را ابداع کرد اینگونه بود که

1 – تحرک زیاد باعث حفظ و افزایش آمادگی جسمانی دانشجویان می شود و وجود توپ نقش زیادی در این ماجرا خواهد داشت چرا که باعث تحرک می شود .
2 – اصل دوم این بود که این ورزش باید بدون انجام هیچگونه خشونت و برخورد بدنی می بود.
3 – اصل آخر هم این بود که باید اصول رقابت در این ورزش رعایت می شد.
جیمز نای اسمیت به تنهایی تحقیقات خود را کامل کرد و ورزش بسکتبال را ابداع کرد. بسکتبال تنها در زمان کمی بسیار بین مردم محبوب شد.
اسمیت پس از مطالعات و کامل کردن تحقیقاتش شروع به راه اندازی این ورزش کرد . او برای شروع سالنی را انتخاب کرد و به جای سبد هایی که امروزه از آن ها استفاده می شود از سبد هایی که مخصوص میوه بود استفاده کرد. این سبد ها ارتفاعشان باید طوری می بود که از قد ورزشکاران بلند تر باشد. جیمز نای اسمیت افرادی را انتخاب ، آن ها را به دو گروه تقسیم و شروع به آموزش و نحوه انجام این ورزش کرد. به این صورت ک به ورزشکاران هر دو گروه یاد می داد که باید توپ را دست به دست کنند و آن را داخل سبد ها بیاندازند. اما در این بین بازیکنان تیم حریف نباید بگذارند که این اتفاق بیافتد و باید توپ را از از بازیکنان تیم مقابل بگیرند بدون آن که از حرکات خشن استفاده کنند.
اولین مسابقه بسکتبال ، میان دو تیم متشکل از 9 نفر و در کالج دانشگاه ورزش اسپلینگ فیلد برگزار شد که ویلیام چیلس موفق شد اولین گل تاریخ بسکتبال را به نام خود ثبت کند.

چرا بسکتبال؟
پس از گذر زمان فرانک ماهان به دلیل اینکه در ورزش بسکتبال از توپ و سبد استفاده می شود و در زبان انگلیسی سبد به معنای Basket و توپ به معنای Ball است و این ورزش را بسکتبال نامید.

قوانین اولیه ورزش بسکتبال
قوانین اولیه این بازی به این صورت بود که :
1 – بازیکنان حق گرفتن توپ در دست بازیکنان را نداشتند و باید توپ را روی هوا می گرفتند.
2 – بازیکن صاحب توپ نباید راه برود یا بدود
3 – هل دادن و هرگونه خشونت خطا است.
4 – فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند میتوانستند به هر طرف بدوند و جای گیری کنند.
5 – بازیکنی که توپ را در اختیار داشت حث نگه داشتن توپ را نداشت ، یا باید به هم تیمی پاس میداد و یا به سمت سبد پرتاب میکرد.
این ۵ مورد جزء قوانین اولیه ورزش بسکتبال بود که توسط دکتر نای اسمیت وضع شد وی پس از مدتی اقدام به تکمیل و تنظیم قوانبن جامع تری برای بسکتبال نمود و یک نسخه از آن را برای دانشگاه های علاقمند به این ورزش جدید ارسال کرد. باید اشاره کرد که در ابتدای ابداع بسکتبال از سبد های میوه ای استفاده می شد که انتهای آن مسدود یود و هنگامی که توپ درون سبد قرار می گرفت باید شخصی با کمک نردبان توپ را از داخل آن خارج و دوباره بازی به جریان می افتاد که این خود یک اشکال در این ورزش محسوب می شد. درست یکسال بعد از ابداع بسکتبال فردی به نام لئو آلن در سال ۱۸۹۲ سبدی از جنس سیم ساخت که از مقاومت و استحکام بیشتری نسبت به سبد های میوه ای که از جنس چوب و الیاف بودند برخوردار بود که با استقبال خوبی رو به رو شد و چندی نگذشت که این ورزش جدید در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و سایر دانشگاه های ایالت ماساچوست از محبوبیت بی نظیری برخوردار شد. در سال ۱۹۸۲ دکتر جیمز نای اسمیت قوانین بازی بسکتبال را در قالب کتابی منتشر و در دسترس عموم قرار داد و اولین مسابقه رسمی بسکتبال در سال ۱۸۹۶ میان تیمی از دانشگاه آیووا و تیمی از دانشگاه شیکاگو برگذار شد که در نهایت این بازی تاریخی با نتیجه ۱۵ به ۱۲ به نفع تیم دانشگاه شیکاگو به پایان رسید.

تشکیل فدراسیون ورزش بسکتبال
با فراگیر شدن ورزش بسکتبال در میان دانشگاه های سراسر آمریکا و انجام بازی بسکتبال در میان دانشجویان آرام آرام این ورزش به سطح جامعه آمریکا نفوذ کرد به شکلی که بازی بسکتبال در اماکن عمومی رواج پیدا کرد و توسط دانشجویان خارجی محصل در دانشگاه های امریکا به کشور های خود شناسانده شد و اولین کشوری که بسکتبال را در خود پذیرا شد کانادا بود و پس از آن در فرانسوی ها در سال ۱۸۹۳ ، هندی ها و چینی ها در سال ۱۸۹۴ ، بریتانیایی ها در سال ۱۸۹۴ و ژاپن در سال ۱۹۱۱ با ورزش بسکتبال آشنا شدند. درسال ۱۹۳۲ در کشور سوئیس و شهر ژنو فدراسیون جهانی بسکتبال (FIBA) با نمایندگی چندین کشور تاسیس و شروع به فعالیت کرد و در سال ۱۹۳۶ به رقابت های المپیک در کشور آلمان و شهر برلین راه یافت و مسابقات بسکتبال در این المپیک با حضور ۲۱ تیم صورت گرفت و در نهایت کشور آمریکا به قام قهرمانی و کسب مدال طلا و کشورهای کانادا و مکزیک به ترتیب دوم و سوم شدند. کشورمان در سال ۱۹۴۵ به عضویت فدراسیون جهانی ورزش بسکتبال (FIBA) در آمد.

توپ بسکتبال
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار می بردند. اما چون این توپ سبک بود در سال 1894 میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگ تر بود. در سال 1937 نوع دیگری توپ بسکتبال بزرگ تر اما سبک تر به بازار آمد و آنگاه در سال 1949 توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفاده است.

توپ بسکتبال بزرگتر از توپ های معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک می سازند و هنگام استفاده باد می کنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع 1٫80 متر، پس از اصابت به زمین کم تر از 1٫20 و بیش تر از 1٫40 متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل 75 سانتی متر و حداکثر 78 سانتی متر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از 600 و بیشتر از 650 گرم باشد. توپ این ورزش بزرگ ترین و سنگین ترین توپ بازی های دسته جمعی است.

تاریخچه ورزش بسکتبال در ایران
برخی بر این عقیده هستند که ورزش بسکتبال در سال ۱۲۸۰ شمسی برابر با ۱۹۰۱ میلادی به ایران وارد شده است اما آنچه که در تاریخ این ورزش در کشورمان به ثبت رسیده حاکی از آن است که بسکتبال در خلال سالهای ۱۳۱۰ الی ۱۳۱۱ توسط کارمندان سفارتخانه های خارجی به ایرانیان شناسانده شده است که به طور غیر رسمی در بین عوام انجام می گرفته است اما آنچه مشخص است ورزش بسکتبال توسط یک دانشجوی ایرانی به نام فریدون شریف زاده که در کشور ترکیه تحصیل می کرده است به طور رسمی وارد ایران شده و برای اولین بار در دبیرستان البرز تهران به دانش آموزان این دبیرستان معرفی و زمینه پایه گذاری و آموزش آن به طور رسمی از این مقطع در کشورمان شروع شده است. با فراگیر شدن این ورزش درکشورمان در سال ۱۳۲۴ شمسی مصادف با سال ۱۹۴۵ میلادی فدراسیون بسکتبال در کشور تاسیس و به عضویت فدراسیون جهانی این ورزش در آمد. دقیقا سه سال بعد تیم ملی بسکتبال کشورمان در سال ۱۹۴۸ موفق شد جواز حضور در اولین رقابت بین االمللی خود یعنی المپیک لندن را کسب کند و مقام ۱۴ مسابقات را کسب کند. پس از المپیک لندن از کشورمان دعوت شد تا در رقابتهای اروپایی سال ۱۹۵۰ بسکتبال که در کشور ترکیه انجام می شد شرکت کند که در آن رقابتها کشورمان با درخشش خیره کننده بازیکنان توانست مقام سومی رقابت ها را کسب نماید. یک سال بعد کشورمان موفق شد در اولین دوره بازیهای آسیایی که در کشور هند و شهر دهلی نو انجام می شد به مقام سومی آسیا نائل شود که این شروع فعالیت بسکتبال کشورمان بود و همواره بسکتبال کشورمان جزء مدعیان اصلی قهرمانی این ورزش در سطح آسیا محسوب می شود که ستارگانی همچون حامد حدادی و ارسلان کاظمی با درخشش در رقابت های آسیایی موفق به حضور در لیگ ان بی ای آمریکا معتبر ترین لیگ بسکتبال جهان شدند.